کد مطلب:5376 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:157
کیفیت صلوات
ابوحمزه ثمالی رحمه الله از كعب بن عجره - صحابی رسول الله صلی الله علیه وآله - نقل می كند كه: «یا رسول الله هذا السلام علیك قد عرفناه ، فكیف الصلاة علیك؟» سلام بر تو را فهمیدیم ، چگونه بر تو صلوات بفرستیم؟
فرمود بگوئید:
اللهم صل علی محمّد و آل محمّد كما صلیت علی ابراهیم و آل ابراهیم انك حمید مجید و بارك علی محمّد و آل محمّد كما باركت علی ابراهیم و آل ابراهیم انك حمید مجید.
البته ممكن است هر دو معنای سلام مورد نظر باشد كه ضمناً هر دو بازگشتشان به یك معنی است، زیرا كسی كه به آن حضرت با خلوص سلام می كند و از خداوند برای آن حضرت درخواست سلامتی می كند، قطعاً به او عشق می ورزد و از او اطاعت می كند، چه عاشق پیوسته پیرو معشوق است.
«ابن حجر» در كتاب «صواعق» نقل می كند كه پیامبرصلی الله علیه وآله فرمود : «لا تصلوا علیّ الصلاة البتراء»؛ بر من صلوات ناقص نفرستید. عرض كردند صلوات ناقص چیست؟ فرمود: این كه تنها بگوئید صلوات بر محمّد و ساكت شوید و ادامه ندهید، بلكه باید بگوئید «اللهم صل علی محمّد و آل محمّد» [1] .
آن روح كه بسته بود در نقش صفات
از پرتو مصطفی در آمد بر ذات
و آن دم كه روان گشت زشادی می گفت
بر محمّد و آل محمّد صلوات
عایشه از رسول اكرم صلی الله علیه وآله نقل می كند كه حضرت فرمود: «لا یقبل صلاة الا بطهور و بالصلاة علیّ»؛ نمازی پذیرفته نمی شود جز با طهارت و با درود فرستادن بر من؛ لذا در تشهد و سلام نماز، نه تنها شیعیان، بلكه عموم اهل سنت نیز بر پیامبر و آلش صلوات می فرستند؛ هرچند برخی مانند ابوحنیفه آن را سنّت دانسته و واجب نمی داند، ولی شافعی آن را در نماز واجب و فرض می داند، چه خود در بیت شعر معروفش می گوید:
ای اهل بیت پیامبر! محبت شما از سوی خداوند در قرآن واجب و عظیم شده و در عظمت مقام شما همین بس كه هر كس درنمازواجب یومیه اش،بر شما صلوات نفرستد ، نمازش باطل خواهد بود [2] .
در این زمینه روایتی از امام باقر و امام صادق علیهما السلام در تفسیر برهان آمده كه آن حضرت فرمود:
همانا چیزی در میزان اعمال بندگان (در روز قیامت) سنگین تر از صلوات بر محمّد و آل محمّد نیست. و چه بسا انسانی اعمالش را در كفه ترازو می گذارند، پس پائین می رود، آن گاه رسول خدا می آید و صلوات هایی را كه او بر حضرتش فرستاده است می آورد و در كفه ترازو می گذارد؛ پس اعمال آن شخص سنگین تر از وزنه ترازو می شود [3] .
فرمود بگوئید:
اللهم صل علی محمّد و آل محمّد كما صلیت علی ابراهیم و آل ابراهیم انك حمید مجید و بارك علی محمّد و آل محمّد كما باركت علی ابراهیم و آل ابراهیم انك حمید مجید.
البته ممكن است هر دو معنای سلام مورد نظر باشد كه ضمناً هر دو بازگشتشان به یك معنی است، زیرا كسی كه به آن حضرت با خلوص سلام می كند و از خداوند برای آن حضرت درخواست سلامتی می كند، قطعاً به او عشق می ورزد و از او اطاعت می كند، چه عاشق پیوسته پیرو معشوق است.
«ابن حجر» در كتاب «صواعق» نقل می كند كه پیامبرصلی الله علیه وآله فرمود : «لا تصلوا علیّ الصلاة البتراء»؛ بر من صلوات ناقص نفرستید. عرض كردند صلوات ناقص چیست؟ فرمود: این كه تنها بگوئید صلوات بر محمّد و ساكت شوید و ادامه ندهید، بلكه باید بگوئید «اللهم صل علی محمّد و آل محمّد» [1] .
آن روح كه بسته بود در نقش صفات
از پرتو مصطفی در آمد بر ذات
و آن دم كه روان گشت زشادی می گفت
بر محمّد و آل محمّد صلوات
عایشه از رسول اكرم صلی الله علیه وآله نقل می كند كه حضرت فرمود: «لا یقبل صلاة الا بطهور و بالصلاة علیّ»؛ نمازی پذیرفته نمی شود جز با طهارت و با درود فرستادن بر من؛ لذا در تشهد و سلام نماز، نه تنها شیعیان، بلكه عموم اهل سنت نیز بر پیامبر و آلش صلوات می فرستند؛ هرچند برخی مانند ابوحنیفه آن را سنّت دانسته و واجب نمی داند، ولی شافعی آن را در نماز واجب و فرض می داند، چه خود در بیت شعر معروفش می گوید:
ای اهل بیت پیامبر! محبت شما از سوی خداوند در قرآن واجب و عظیم شده و در عظمت مقام شما همین بس كه هر كس درنمازواجب یومیه اش،بر شما صلوات نفرستد ، نمازش باطل خواهد بود [2] .
در این زمینه روایتی از امام باقر و امام صادق علیهما السلام در تفسیر برهان آمده كه آن حضرت فرمود:
همانا چیزی در میزان اعمال بندگان (در روز قیامت) سنگین تر از صلوات بر محمّد و آل محمّد نیست. و چه بسا انسانی اعمالش را در كفه ترازو می گذارند، پس پائین می رود، آن گاه رسول خدا می آید و صلوات هایی را كه او بر حضرتش فرستاده است می آورد و در كفه ترازو می گذارد؛ پس اعمال آن شخص سنگین تر از وزنه ترازو می شود [3] .
[1] تقولون اللهم صل علي محمّد و تمسكون بل قولوا اللهم صل علي محمّد و آل محمّد».
[2] يا اهل بيت رسول الله حبكم
فرض من الله في القرآن أنزله
كفاكم من عظيم القدر أنكم
من لم يصل عليكم لا صلاة له.
[3] ما في الميزان شي ء أثقل من الصلاة علي محمّد و آل محمّد و ان الرجل لتوضع أعماله في ميزانه فيميل به فيخرج صلي الله عليه و آله و سلم الصلاة عليه فيضعها في ميزانه فترجح».
ان شاء الله با خلوص، بر آن حضرت و اهل بيت گرامش عليهم السلام صلوات بفرستيم، شايد ما نيز كفّه اعمالمان در روز رستاخيز سنگين شود و به شفاعت حضرتش برسيم.